Pm Vishwakarma Yojana काय आहे यामध्ये कोण कोणती कागदपत्रे लागतात, पहा संपूर्ण माहिती

Pm Vishwakarma Yojana: सर्वसमावेशक माहिती

भारताच्या कौशल्यपूर्ण आणि पारंपारिक कारागीर व श्रमिकांचा विकास करण्यासाठी पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी 17 सप्टेंबर 2023 रोजी प्रधानमंत्री विश्वकर्मा योजना (PM Vishwakarma Scheme) सुरू केली. ही योजना तांत्रिक कुशलतेवर आधारित व्यवसाय करणाऱ्या कारागीरांच्या आर्थिक प्रगतीसाठी तयार करण्यात आली आहे. या योजनेच्या माध्यमातून पारंपारिक कारागीरांना त्यांच्या कौशल्याला वाव देण्याची आणि त्यांचे जीवनमान सुधारण्याची संधी उपलब्ध होईल.

योजनेचा उद्देश

पीएम विश्वकर्मा योजनेचा मुख्य उद्देश पारंपारिक कौशल्य आधारित कारागीर व कामगारांना त्यांच्या व्यवसायासाठी अर्थसहाय्य पुरवणे, त्यांची आर्थिक स्थिती मजबूत करणे आणि त्यांना आधुनिक तंत्रज्ञानाशी जोडणे आहे. अनेक कारागीर व कामगार पारंपारिक व्यवसाय करत आहेत जसे की लोहार, सोनार, कुंभार, चर्मकार, शिंपी, सुतार इत्यादी. या लोकांना आर्थिक साहाय्य करून त्यांच्या व्यवसायात वाढ करण्यासाठी ही योजना राबवली जात आहे.

योजनेचा लाभ कोण घेऊ शकतो?

पीएम विश्वकर्मा योजनेतून खालील पारंपारिक व्यवसाय करणारे कारागीर लाभ घेऊ शकतात:

• सुतारकाम करणारे
• लोहारकाम करणारे
• सोनार
• चर्मकार (शू मॅकर)
• कुंभार
• शिंपी (टेलर)
• मच्छीमार
• गवंडी
• धान्य दळणारे (मिलर)
• याशिवाय इतर छोटे हस्तकला व्यवसाय करणारे

या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी तुम्हाला या व्यवसायात असणे गरजेचे आहे. सरकारने ही योजना खासकरून ग्रामीण आणि निमशहरी भागात पारंपारिक कारागीरांसाठी सुरू केली आहे, ज्या लोकांना आपले पारंपारिक कौशल्य वापरून रोजगार निर्माण करायचा आहे.

आवश्यक कागदपत्रे

पीएम विश्वकर्मा योजनेसाठी अर्ज करताना खालील कागदपत्रे लागतात:

1. ओळखपत्र: आधार कार्ड किंवा मतदार ओळखपत्र.
2. आवासीय पुरावा: रहिवासी असल्याचे पुरावे जसे की वीज बिल, रेशन कार्ड, किंवा पत्त्याचा पुरावा देणारा इतर कोणताही दस्तऐवज.
3. व्यवसायाचा पुरावा: तुम्ही करत असलेल्या व्यवसायाशी संबंधित कागदपत्रे किंवा पुरावे.
4. बँक खाते माहिती: बँक खात्याचे तपशील, IFSC कोडसह.
5. पासपोर्ट आकाराचा फोटो.

पीएम विश्वकर्मा योजनेतून कारागीर व कामगारांना खालील फायदे मिळू शकतात:

1. प्रशिक्षण: योजनेअंतर्गत कारागीरांना त्यांचे कौशल्य विकसित करण्यासाठी आधुनिक प्रशिक्षण दिले जाईल.
2. साधने आणि साहित्य: कौशल्य आधारित व्यवसायासाठी आवश्यक साधने, मशीनरी इत्यादींसाठी आर्थिक सहाय्य दिले जाईल.
3. बिनव्याजी कर्ज: कारागीरांना त्यांच्या व्यवसायात गुंतवणूक करण्यासाठी सरकारकडून कर्ज दिले जाईल, ज्यावर व्याजाचा दर अत्यल्प असेल.
   • प्रथम टप्प्यात रु. 1 लाख पर्यंतचे कर्ज.
   • दुसऱ्या टप्प्यात रु. 2 लाख पर्यंतचे कर्ज मिळेल.
4. सहाय्यकारी भत्ता: प्रशिक्षण घेत असताना दरमहा एक ठराविक रक्कम भत्ता म्हणून दिला जाईल.
5. ब्रँडिंग व मार्केटिंग: कारागीरांना त्यांच्या उत्पादनांच्या ब्रँडिंग आणि विपणनासाठी सहाय्य पुरवले जाईल.
6. डिजिटल व्यवहार प्रोत्साहन: डिजिटल व्यवहार आणि ऑनलाइन व्यवहाराची सुलभता यासाठी प्रशिक्षण आणि सुविधा दिली जाईल.
7. प्रमाणपत्र: प्रशिक्षणानंतर योग्य व्यक्तींना प्रमाणपत्र देऊन त्यांच्या कौशल्यांची मान्यता मिळेल.

पीएम विश्वकर्मा योजनेसाठी अर्ज करण्याची प्रक्रिया ऑनलाइन आणि ऑफलाइन दोन्ही प्रकारे उपलब्ध आहे:

1. ऑनलाइन अर्ज:
   • सर्वप्रथम अधिकृत वेबसाईटवर (https://pmvishwakarma.gov.in) जा.
   • वेबसाइटवर “Apply Online” किंवा “ऑनलाइन अर्ज करा” या पर्यायावर क्लिक करा.
   • तुमच्या कागदपत्रांची माहिती भरा आणि आवश्यक दस्तऐवज अपलोड करा.
   • सर्व माहिती अचूक भरून अर्ज सबमिट करा.
2. ऑफलाइन अर्ज:
   • नजिकच्या जिल्हाधिकारी कार्यालय किंवा कौशल्य विकास केंद्रात जा.
   • तेथील अधिकाऱ्यांकडून अर्जाचा फॉर्म भरा.
   • आवश्यक कागदपत्रांची छायांकित प्रत जोडून फॉर्म सबमिट करा.

योजनेचे आर्थिक स्वरूप

Pm Vishwakarma Yojana कारागीरांना आर्थिक सहाय्य पुरवण्यासाठी सरकारने तब्बल 13,000 कोटी रुपये निधी मंजूर केला आहे. या योजनेतून कारागीरांना त्वरित 1 लाख रुपयांपर्यंत कर्ज दिले जाईल, ज्यासाठी 5% पर्यंत व्याजदर लागेल. या कर्जाच्या माध्यमातून कारागीर आपला व्यवसाय वाढवू शकतात. कर्जाची परतफेड झाल्यानंतर दुसऱ्या टप्प्यात 2 लाख रुपयांचे कर्ज दिले जाईल, जेही कमी व्याजदराने असेल.

योजनेच्या प्रमुख फायद्यांचे सारांश

1. पारंपारिक कौशल्यांचा विकास: पारंपारिक व्यवसायांना चालना देणे आणि त्यांच्यात आधुनिक तंत्रज्ञान आणणे.
2. आर्थिक सहाय्य: कमी व्याजदरावर कर्ज देणे, ज्यामुळे कारागीरांचे उत्पन्न वाढेल.
3. तांत्रिक प्रशिक्षण: कारागीरांना तंत्रज्ञानाशी जोडून त्यांची उत्पादकता वाढवणे.
4. रोजगार निर्मिती: या योजनेद्वारे स्थानिक आणि पारंपारिक व्यवसायांना बळ मिळेल आणि रोजगार निर्मितीला चालना मिळेल.

पीएम विश्वकर्मा योजना ही पारंपारिक भारतीय कारागीरांसाठी एक महत्त्वाची संधी आहे. या योज

नेतून कारागीर आणि हस्तकलेवर आधारित व्यवसाय करणाऱ्या व्यक्तींना त्यांच्या कौशल्याचा विकास करता येईल तसेच त्यांना आर्थिक स्थैर्य मिळेल. सरकारकडून दिल्या जाणाऱ्या आर्थिक सहाय्यामुळे हे कारागीर स्वतःचा व्यवसाय विस्तारू शकतील, त्यांची उत्पादने उच्च दर्जाची बनवून बाजारपेठेत अधिक स्पर्धात्मक होऊ शकतात.

ही योजना ग्रामीण आणि निमशहरी भागातील लोकांसाठी विशेषतः फायदेशीर आहे, ज्यांच्याकडे पारंपारिक कौशल्य आहे पण आर्थिक मर्यादांमुळे त्याचा विकास करू शकत नाहीत. पीएम विश्वकर्मा योजनेमुळे अशा कारागीरांना सरकारकडून आर्थिक आणि तांत्रिक साहाय्य मिळून ते आपले कौशल्य नव्या उंचीवर घेऊन जाऊ शकतात.

या योजनेच्या माध्यमातून भारतीय हस्तकलेला आणि पारंपारिक व्यवसायांना नवीन ओळख मिळेल, आणि त्यांच्यामध्ये जागतिक बाजारपेठेत स्थिरता मिळवण्याची क्षमता निर्माण होईल.